Viện Goethe ở Hà Nội đào tạo tiếng Đức khoảng 6.000 học sinh Việt mỗi năm, số lượng người đăng ký tham gia các bài kiểm tra tiếng Đức để đủ điều kiện học nghề tại Đức tăng gấp bảy lần.

Vào cuối năm 2023, Đức bắt đầu thực hiện Đạo luật nhập cư lao động chuyên ngành mới và dự định sử dụng hệ thống tính điểm để giảm bớt các rào cản đối với việc nhập cư của những người lao động chuyên ngành.

Kể từ đó, các chính trị gia cấp cao của Đức ngày càng nỗ lực kêu gọi tuyển dụng lao động có tay nghề ở các nước trên thế giới. Bộ trưởng Ngoại giao Annalena Baerbock đã đến thăm Philippines và Bộ trưởng Viện trợ Phát triển Svenja Schulze đã tới Maroc. Tại Việt Nam, Tổng thống Steinmeier và Heil đã ký bản ghi nhớ cải thiện quy định về nhập cư lao động vào Đức từ Việt Nam.

Việt Nam tham gia tích cực

Người Việt Nam rất quan tâm đến việc làm tại Đức, nơi cộng đồng người Việt ở đây đã lên tới hơn 200.000 người, chưa kể những người Việt đã nhập quốc tịch Đức. Việt Nam là một quốc gia trẻ về mặt nhân khẩu học và do đó ít có nguy cơ xảy ra tình trạng “chảy máu chất xám” như ở nhiều quốc gia khác. Lãnh đạo Việt Nam cũng mong muốn tìm kiếm một thỏa thuận chung để kiểm soát tốt hơn việc di cư lao động công dân Việt Nam sang Đức. Nhà nước Đông Đức là một trong những quốc gia đầu tiên ký kết các hiệp định song phương với Việt Nam về hợp tác lao động cho tới tận năm 1989, thời điểm tái thống nhất nước Đức.

Đức nỗ lực thu hút lao động chuyên ngành, cần 400.000 người mỗi năm

Theo Cơ quan Việc làm Liên bang (BA), Đức hiện có 1,73 triệu vị trí tuyển dụng lao động chuyên ngành. Ngược lại với cuộc tìm kiếm lao động của Đức cách đây 60 năm, ngày nay trọng tâm nỗ lực không còn là công nhân công nghiệp xưa kia mà là lao động chuyên ngành có kinh nghiệm trong lĩnh vực dịch vụ. Hồi đó, có gần 300.000 lao động nước ngoài đến Đức mỗi năm. Theo các công trình nghiên cứu, Đức hiện nay cần khoảng 400.000 lao động chuyên ngành mỗi năm. Bộ trưởng Lao động Heil gần đây đã tới Brazil, Ấn Độ và Kenya để quảng bá Đức là nơi tuyển dụng. Ông nói tại Hà Nội: Chúng tôi đã cải thiện các điều kiện thông qua sửa đổi Đạo luật Nhập cư lao động chuyên ngành mới Fachkräfteeinwanderungsgesetz, giờ là lúc thực hiện nó.

Trách nhiệm Bộ Nội vụ trong nhập cư

Về mặt chính thức, Bộ Nội vụ giám sát nhập cư lao động chuyên ngành từ nước ngoài. Nhưng trên thực tế, trách nhiệm trong lĩnh vực này bị chồng chéo, như hiện nay, Đức có khoảng 350.000 người xin tị nạn, nếu bị từ chối, sẽ không được hòa nhập vào thị trường lao động và nhiều người trong số họ phải hồi hương.

Hơn 17% số người nộp đơn xin tị nạn ở Đức vào năm 2023 từ Thổ Nhĩ Kỳ - chủ yếu là những người trẻ, có học thức cao, có tư tưởng tự do. Nhưng chỉ có 1 trong 10 người tị nạn Thổ Nhĩ Kỳ được công nhận tị nạn ở Đức. Và thay vì cho những người còn lại cơ hội tìm việc làm ở Đức, thì lại trục xuất họ rời khỏi đất nước.

Thủ tục thị thực

Bộ Ngoại giao chịu trách nhiệm về thủ tục xin thị thực, nhưng thường bị kéo dài. Điều này cũng ngăn cản những người lao động chuyên ngành. Bộ Kinh tế và Lao động cũng như Cơ quan Việc làm và các tổ chức như cơ quan phát triển GIZ cũng chịu trách nhiệm.

Nhiều công ty phải tự xây dựng chương trình tuyển dụng và đào tạo riêng vì bộ máy quan liêu phổ biến trong khu vực công quá chậm để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của họ.

Nạn buôn người

Điều này gây khó khăn cho nhập cư lao động chuyên ngành. Ở Đông Nam Á, phụ nữ là con mồi chính của bọn buôn người, những người bị đưa lậu vào Đức và cuối cùng phải làm những công việc lương thấp hoặc thậm chí vào nhà thổ.

Tổng thống Steinmeier trong chuyến công du Việt Nam cho biết: Chúng ta phải ngăn chặn hành vi này thông qua việc nhập cư hợp pháp. Thỏa thuận song phương vừa được ký kết nhằm mục đích cung cấp tư vấn đáng tin cậy về điều kiện làm việc công bằng và các cơ quan việc làm có uy tín cũng như các cuộc thảo luận bàn tròn thường xuyên về chủ đề di cư lao động chuyên ngành mà 2 nước quan tâm.

Đức Việt Online